طراحی و ساخت نانومجموعه‌های PEG-CDM-PAMAM با قابلیت تغییر بار و پاسخ به pH برای بهبود درمان تومورهای سرطانی
مطالعات اخیر به‌طور گسترده استفاده از نانوحامل‌ها را برای دارورسانی هدفمند به تومورهای سرطانی بررسی کرده و نتایج امیدوارکننده‌ای ارائه داده‌اند. با این حال، کاربرد بالینی این سامانه‌ها با محدودیت‌های قابل توجهی مواجه است که برای بهبود اثربخشی، نیازمند بازنگری‌های اساسی هستند. مسائلی همچون نفوذ اندک به درون سلول و زمان گردش محدود در بدن، از جمله چالش‌های مهمی هستند که باید بر آن‌ها غلبه شود. برای افزایش زمان گردش، نانوحامل‌های پنهان (stealth nanoparticles) گزینه‌های مناسبی محسوب می‌شوند؛ در حالی که نانوذرات زیست‌چسب قابلیت بالاتری در درونی‌سازی سلولی دارند. در این مطالعه، با هدف غلبه هوشمندانه بر محدودیت‌های شرح داده شده، دکتر رسول دیناروند، دکتر حسین بهاروند، دکتر حمید صادقی آبندانسری، دکتر عاطفه نکوئی فرد، دکتر پریا پویان و همکارانشان در دانشگاه علوم پزشکی تهران، پژوهشگاه رویان جهاددانشگاهی و دانشگاه علم و فرهنگ، نانومجموعه‌های پلی‌آمیدوآمین پگیله‌شده (PAMAM) حساس به pH با عنوان PEG-CDM-PAMAM (PCPNA) ، طراحی و سنتز کردند. بدین منظور، از ترکیب ۲-پروپیونیک-۳-متیل‌مالئیک انیدرید (CDM) به‌عنوان پیوند حساس به pH جهت اتصال برگشت‌پذیر زنجیره‌های پلی‌اتیلن‌گلیکول (PEG) به سطح دندریمرهای PAMAM استفاده شد. طراحی این سامانه به گونه‌ای است که زنجیره‌های PEG در pH اسیدی محیط تومور جدا شده و در نتیجه، دندریمرهای PAMAM با بار مثبت در معرض سلول‌های توموری قرار می‌گیرند. نتایج این پژوهش که در مجله بین المللی International Journal of Pharmaceutics منتشر شده است، نشان داد که نانومجموعه‌های بارگذاری‌شده با دوکسوروبیسین (DPCPNA) جذب سلولی بالاتری نسبت به نانومجموعه‌های کنترل PEG-PAMAM (CPPNA) ، که فاقد حساسیت به pH هستند، دارند. این یافته نشان‌دهنده بهبود در نفوذ به سلول ها، یکی از مشکلات رایج در نانوحامل‌های سنتی، است.
علاوه بر این، DPCPNAها نه‌تنها در مدل حیوانی تومور 4T1 باعث کاهش قابل‌توجه حجم تومور شدند، بلکه مرگ سلولی و مهار رشد تومور را نیز در مقایسه با دوکسوروبیسین آزاد افزایش دادند. ارزیابی‌های سم‌شناسی و هیستوپاتولوژیک بافت‌های حیاتی نیز زیست‌سازگاری این سامانه دارورسانی را تأیید کرد. به‌طور کلی، ویژگی تغییرپذیری بار در این سامانه منجر به نتایج مطلوبی در مطالعات آزمایشگاهی (in vitro) و مطالعات در بدن حیوان مدل آزمایشگاهی (in vivo) شد. امید است این حامل دارویی پس از مطالعات پیش بالینی بتواند پیشرفت محسوسی در درمان سرطان ایجاد کند.
تاریخ انتشار: ۱۴۰۴/۰۵/۲۲
