یافتن یک نشانگر زیستی بالقوه در محیط کشت جنینهای یوپلوئید و آنیوپلوئید انسان
با وجود پیشرفتهای فراوان در فناوری روشهای کمک باروری (ART)، میزان موفّقیت همچنان نسبتاً پایین است. انتخاب یک جنین با کیفیت بالا برای انتقال به رحم مادر، عامل مهمی در افزایش میزان موفقیت ART است. علاوه بر این، انتقال تنها یک جنین به کاهش خطرات مرتبط با بارداریهای چندگانه کمک میکند. انتخاب یک جنین با کیفیت بالا کاری چالشبرانگیز است و نیاز به تخصص یک جنینشناس با تجربه یا استفاده از تکنیکهای آزمایشگاهی تخصصی دارد. در حال حاضر، در بیشتر کلینیکهای باروری، ارزیابی کیفیت جنین بر اساس معیارهای مورفولوژیکی انجام میشود؛ با این حال، ارزیابی مورفولوژیکی به تنهایی ممکن است آنیوپلوئیدیهای کروموزومی را شناسایی نکند. همچنین، یافتن یک روش غیرتهاجمی برای غربالگری آنیوپلوئیدی در کلینیکهای باروری مفید و ضروری است. آپولیپوپروتئین A1 (APOA1) در لیپوپروتئین با چگالی بالا یافت میشود و در بلاستوسیستهای انسانی شناسایی شده است. سطح APOA1 با کیفیت بلاستوسیستهای انسانی و میزان لانهگزینی همبستگی مثبت دارد. به همین منظور، در مطالعهای که توسط گروه جنینشناسی پژوهشگاه رویان و با همکاری دانشگاه علوم پزشکی زنجان انجام شد سطح آپولیپوپروتئین A1 ترشح شده توسط جنینهای روز پنجم در محیط کشت مصرف شده جنینهای یوپلوئید و آنیوپلوئید انسان بررسی شد. در این مطالعه، ۱۳۱نمونه محیط کشت مصرفشده از ۲۲زوج نابارور که به مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری پژوهشگاه رویان ارجاع داده شده بودند، استفاده شد. پس از القای تخمکگذاری، تخمکهای بازیابیشده با تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم بارور شدند. برای تشخیص ژنتیکی پیش از لانهگزینی، جنینها در روزهای ۲تا ۳منجمد و ذوب شدند و یک بلاستومر از هر جنین برای ارزیابی ناهنجاریهای کروموزومی جدا شد. پنج روز پس از لقاح، سطح آپولیپوپروتئین A1 در محیط کشت مصرفشده جنینهای طبیعی، جنینهای آنیوپلوئید (با ناهنجاریهای کروموزومی) و گروه کنترل (محیط کشت بدون هیچ جنینی) تعیین شد. نتایج این مطالعه در مجله JBRA Assist Reprod با مسئولیت دکتر رضازاده ولوجردی و دکتر آریانمنش منتشر شد. بر اساس یافتههای این مطالعه، APOA1 میتواند یک کاندیدای امیدوارکننده برای در نظر گرفتن به عنوان یک نشانگر زیستی بالقوه برای غربالگری آنیوپلوئیدی باشد، اگرچه مطالعات جامع بیشتری لازم است. با توجه به پیچیدگی رشد جنین که شامل مولکولها و عوامل متعددی است، شناسایی یک نشانگر زیستی بالقوه واحد برای غربالگری آنیوپلوئیدی غیرتهاجمی ممکن است چالشبرانگیز باشد. برای همین، تمرکز بر مجموعهای از نشانگرهای زیستی به جای تکیه بر تنها یک نشانگر، ممکن است مؤثرتر باشد.